Php Nedir, Php İle Neler Yapılabilir?

 Bu yazımda Dünya'nın en fazlaca tercih edilen web programlama dili olan PHP (Hypertext Preprocessor)'nin ne olduğu ve PHP ile neler yapılabileceği ile ilgili kısa bilgiler vermeye çalıştım. Ümit ederim yeni başlayanlar için "başlangıç rehberi" durumunda olmuştur.

PHP Nedir?

PHP açılımı (Hypertext Preprocessor) olan, Dünya genelinde fazlaca sık kullanılan ve oldukça işlevsel bir web programlama dilidir. Derleme süreci olmadan çalışır, açık kaynak kodlu ve parasız bir web yazılım dilidir. PHP ilk olarak 1995 senesinde Rasmus Lerdorf tarafınca “kişisel web sayfalarını dinamikleştirmek” için Personal Home Page (Kişisel Anasayfa) adıyla tanıtılmıştır.

Geliştirilme süreci. Hemen sonra, şimdiki Zend Değişen teknolojinin kurucuları olan iki programcı tarafınca Zend çekirdek yapısı kullanılarak geliştirilmiş ve adı Hypertext Preprocessor (Hiper Metin Önişlemcisi) olarak değiştirilmiştir. En güncel sürümü 7+ olarak bilinir.

PHP Iyi mi Çalışır?

PHP için derleme süreci olmadan, yorumlanarak çalışır demiştik. Peki bu ne demek?

Makine dilinde compile (derleme) “anında” ve “evvelinde” olmak suretiyle iki şekilde yorumlanır.

Örneğin C, C ++, delphi, go, pascal benzer biçimde programlama dilleri derlenerek çalışırken, PHP, javascript, python benzer biçimde programlama dilleri betik olup bekleme süreci olmadan (derlenmeden) şu demek oluyor ki yorumlanarak çalışır.

Linux ile muhteşem uyum. PHP, neredeyse tüm işletim sistemleri ve web sunucularında çalışabilir olmasına rağmen, en verimli sonucu alabilmek MYSQL veritabanı ve linux işletim sistemi ile çalıştırıldığında mümkün olabilmektedir.

PHP Iyi mi kullanılır?

PHP sunucu taraflı çalışan bir altyapıya haiz demiştim dolayısıyla kullanabilmek için sanal sunucu öteki adıyla localhost dediğimiz ortamı sağlamamız gerekiyor.

Ilk olarak sanal hosting oluşturun. Bilgisayarımıza XAMPP (ben bunu kullanıyorum) yada MAMP benzer biçimde programların yardımıyla sanal hosting (localhost) oluşturduktan sonrasında, adım atmak için bir text editöre ihtiyacımız olacaktır. Eğer yeni başlıyorsanız Notepad++ yada Sublimetext benzer biçimde kolay text editörleri tercih edebilirsiniz.

Kendinizi geliştirdikten sonrasında PHP Storm benzer biçimde IDE destekli gelişmiş editörlere geçiş yapabilirsiniz.

PHP ile neler yapılabilir?

PHP ile her tip web projesi geliştirilebilir diyebiliriz. Açık kaynak kodlu oluşu, sunmuş olduğu sayısız API ve Framework kaynakları ile hayal gücünüze zirve yaptırabilecek projeler geliştirilebilir.

• İçerik yönetim sistemleri.
• Dinamik web siteleri / sayfalar.
• Forum sayfaları.
• Veri depolama ve otomasyon yazılımları.
• JPG, PDF, XML, CSV benzer biçimde gelişmiş dosya formatlarını okutma, düzenleme, aktarma, yazdırma vb. işlemleri.
• Neredeyse sınırsız web tabanlı uygulama modülleri geliştirilebilir.
• Kaliteli url yapıları oluşturmanızı, bu sayede eşi olmayan SEO uyumlu bağlantı yapıları oluşturmanızı sağlar
• Anket sayfaları oluşturabilirsiniz.
• E tecim, sosyal medya platformları ve online oyun sayfaları benzer biçimde dev platformlar / projeler inşa edebilirsiniz.

Sıralama uzayabilir. Yapılabileceklerin sayısı fazlaca daha çok olabilir sadece PHP’nin ne kadar kapsamlı bulunduğunu ve fazlaca büyük projeleri sırtlayabildiğini görebilmeniz açısından bu örneklerin kafi bulunduğunu varsayabiliriz.

PHP ile meydana getirilen siteler / projeler. Nitekim Feysbuk, Wikipedia, Wordpress, Yahoo!, Tumblr, iStockPhoto, Flickr, Baidu, Digg, Canva benzer biçimde dev platformlar, PHP altyapısı ile kodlanmış ve geliştirilmektedir.

Niçin PHP, Avantajları nedir?

PHP’nin en sık tercih edilme sebeplerinden bir kaçı ise, oldukça kullanışlı/işlevsel ve açık kaynak kodlu oluşudur. Aslen PHP’yi tercih etmek için bir fazlaca fazlaca sebep var, bunlardan bir kaçı ise şu şekilde sıralanabilir;

• Açık kaynak kodludur, bu sayede devamlı geliştirilebilir.
• Parasızdır, her kesim tarafınca tercih edilebilir.
• Kolay kurulumu ve en kolay editörlerle bile yazılabiliyor olması oldukça avantajlı bir durumdur.
• Oldukça popülerdir zira Twitter, Feysbuk ve Wikipedia benzer biçimde Dünyanın en fazlaca trafik alan markaları tarafınca da tercih edilmektedir.
• HTML ve CSS ile tam uyum içinde çalışır bu sayede Front-end tarafı ile proje geliştirmek kolaylaşır.
• Öğrenimi öteki programlama dillerine nazaran daha kolaydır.
• Oldukça işlevseldir ve performanslıdır. Öteki programlama dilleri ile yapılabilecek derhal her projenin PHP ile yapılabilmesi mümkündür.
• Oldukça gelişmiş yapısı ile masaüstü yazılımdan, NNTP, IMAP, POP3, COM vb. portlara kadar müdahale edilebilir.
• Doğru kullanıldığı takdirde fazlaca azca mesele yaşayabileceğiniz bir programlama dilidir.
• Laravel, CodeIgniter, Symfony benzer biçimde fazlaca gelişmiş kütüphaneleri yardımıyla iş yükünü azaltmak ve üst düzey güvenlik önlemleri alabilmek benzer biçimde birçok avantaj sağlar.
• Neredeyse tüm veri tabanları (Oracle, Sybase, MSSQL, MySQL, DB2 vs.) ile çalışabilir.
• Birçok dosya formatı okuma/yazma işlemi mevzusunda başarılıdır.
• Modüler altyapısı yardımıyla XML, JSON benzer biçimde birçok veri değişiklik formatlarını destek sunar ve uyumlu olarak çalışır.

Peki PHP'nin Dezavantajları yok mu?

Dezavantajlar da mevcut. Her ne kadar kişiye gore değişebiliyor olsa da PHP’nin genel olarak birkaç dezavantajı mevcut.

• Sürüm uyuşmazlığı sorunları yaşanabiliyor.
• Gözden kaçabilecek birkaç kolay hatalar saatlerce çözülmesi zor problemler haline gelebiliyor. Bu kolay hataların başını ne yazık ki noktalı virgül (;) çekmektedir.
• Gene yapılabilecek hataların öteki kod sayfalarını etkileyerek problemler zinciri oluşturabiliyor. Hele de kapsamlı projelerde bu hataları ayıklamaya çalışmak “labirentten çıkmaya çalışan fare” benzer biçimde hissettirebilir diye duymuştum. : )
• Güncelleme işlemi web sunucusu üstünden “eş zamanlı olarak” yapılır, bu durum can can sıkan olabiliyor.
• Yoğun kod bloglarında tepkime süreleri gecikebiliyor. Aslen direkt dezavantaj sayılmaz zira birçok programlama dilinde benzeri problemler yaşanabiliyor.

PHP Iyi mi öğrenilir?

PHP ile ilgili birçok video, kitap ve dokümantasyon kaynak mevcut. Eğer başlamaya karar verdiyseniz Tayfun Erbilen kursunu tavsiye edebilirim.

Kendisi uzun süredir takip ettiğim yeteneklerden biridir. Hatta mevcud bilgilerimi tazelemek ve yeni şeyler öğrenmek için udemy kursunu satın almıştım. Oldukça temiz ve akıcı bir ifade dili olsa da ufak bir dipnot iletmek isterim. PHP'yi asla bilmiyorsanız, dersleri dinlerken “onu sen şimdi niye o şekilde yaptın tayfun başkan yaaa” kabul edebilirsiniz. : ) Meydana getirecek fazlaca fazla bir şey yok adam işinin ehli, tutamıyorsunuz, akıyor...

Latife bir yana ilk zamanlar birazcık zorlanabilirsiniz sadece kurs fazlaca iyi, tavsiye ederim.

Yukarıdaki videoya göz atarsanız, fazlaca uygun rakamlarla fazlaca iyi eğitimler alınabildiğini farkına varacaksınız. Ayrıca kesinlikle reklam vs. değil birbirimizi hiçbir şekilde tanımayız. Uzun süredir çizgisini bozmayan, insanların yararlanmaları için kaynaklar ürettiği bilhassa de gençleri teşvik edici organizasyonlar / eğitimler düzenlemiş olduğu (bkz: prototürk) için hoşuma giden bir kişilik, yaygınlaşması için ufak de olsa desteğim olsun istedim.

Eskiden PHP için kafi mahalli kaynak yoktu fakat Tayfun Erbilen benzer biçimde genç yaşta iyi işler çıkarabilen web geliştiriciler yardımıyla vatanımızda yaygınlaşmaya ve sevilmeye başladı. Başarılarının devamını arzuluyorum…

PHP Öğrendiğinizde neler yapabileceksiniz?

Hayal gücünüze bağlı. Başta da bahsettiğim benzer biçimde PHP ile hayal gücünüzü zorlayacak birçok projeyi hayata geçirebilirsiniz. B2B'ler B2C'ler, E-ticaret platformları, online oyun sayfaları vb. benzer biçimde kapsamlı projeler yapabileceksiniz. Doğal ki bunların bir kısmını yapabilmeniz için ciddi tecrübe ve bilginizin olması gerekiyor. Kafi vakit ve deneyimle her şey mümkün.

Son söz;

Eğer web tasarım yada web programlama alanları ilginizi çekiyor bu alanlarda ilerlemek istiyorsanız PHP öğrenilmesi öteki programlama dillerine nazaran daha kolay, kapsamlı ve işlevsel bir programlama dili olarak öğrenilebilir.

PHP ile neler yapabileceğiniz mevzusu ise tamamen kendinizi geliştirebilmeniz ve hayal gücünüzle ile alakalıdır.